Uluslararası bir araştırmacı ağının hazırladığı çalışmaya göre, 2050'ye gelindiğinde kanser hastası sayısının dünyada 30 milyonu aşacağı, 18 milyondan fazla kanser hastasının ise hayatını kaybedeceği öngörülüyor.
Dünya
genelinde hastalıkların, yaralanmaların ve risk faktörlerinin toplum sağlığı
üzerindeki etkisini ölçen araştırma programı Küresel Hastalık Yükü (GBD)
çalışmasında, kanserin 2050'ye kadarki gelişimi ve etkileri ele alındı.
The
Lancet'te yayımlanan çalışmaya göre, 2023'te dünya genelinde 18,5 milyon kanser
vakası görülürken, 10,4 milyon kişi de kanser nedeniyle hayatını kaybetti.
Meme
kanseri, 2,3 milyon teşhisle 2023'te en çok görülen kanser türü olurken, bunu
akciğer ve kolon kanseri takip etti. 2023'te en ölümcül kanser ise 2 milyonu
aşan bir sayıyla akciğer kanseri olurken, ardından kolon ve mide kanseri geldi.
Sigara 16
kanser türüne sebep olabiliyor
Çalışmayı
kaleme alan araştırmacılar, kansere yakalanan sayısı ve kanser ölümlerinin
2024-2050 arasında kademeli olarak artacağı öngörüsünde de bulundu.
Kansere
yakalanma oranındaki artışa sebep olan 44 risk faktörü belirleyen
araştırmacılar, bunları "mesleki ve çevresel risk faktörleri",
"metabolik risk faktörleri" ve "davranışsal risk
faktörleri" başlığı altında sıraladı.
Bu
başlıklar altında hava kirliliği, radyasyon, iş ortamından kaynaklanan riskler,
obezite, yüksek kolesterol, yüksek tansiyon, sigara ve alkol kullanımı ve
sağlıksız beslenme gibi 44 faktör sayıldı.
Kanser
artışlarına en büyük etkiyi davranışsal risk faktörleri yaparken bunda da başı
sigara kullanımının çektiği bilgisi yer aldı.
Çalışmada,
sigaranın 16 farklı kanser türüne, alkolün 10 kanser türüne, beslenme
alışkanlıklarının da 6 kanser türüne sebep olabildiği ifade edildi.
Vaka sayısı
30 milyonu, ölüm sayısı 18 milyonu aşabilir
Çalışmada,
2023'te 18,5 milyon olan kanser hastası sayısının 2050'ye gelindiğinde en az
22,9 milyon, en fazla 38,9 milyon, ortalama ise 30,5 milyon olacağı tahmini yer
aldı.
Kanserden
ölümlerin ise 15,6 milyon ile 21,5 milyon arasında yer alacağı tahmin edilen
çalışmada, bu sayının da ortalama 18,6 milyon olacağı öngörüsü paylaşıldı.
Düşük
ve orta gelirli ülkelerdeki kanser hastalarının ölüm oranının yüzde 90'a yakın
olacağı belirtilen çalışmada, yüksek gelirli ülkelerde kanser hastalarının ölüm
oranının yüzde 42 civarında olacağı tahmini yapıldı.
Çocuk
ve ergenlerde 2023'e benzer oranlarda kanser vakası görüleceği tahmin edilen
çalışmada, 40-69 yaş arasında vakaların, 70 yaş ve üzerinde ise kanserden ölüm
oranlarının artacağı öngörüsüne yer verildi.
Çalışmada,
2050'de en çok meme kanseri ve akciğer kanserinin görüleceği, en çok ölüme
sebep olan kanser türünün ise akciğer ve kolon kanseri olacağı tahmini yer
aldı.
Ayrıca
çalışmada, risk faktörleri arasında sayılan kötü ve sağlıksız alışkanlıkları
değiştirmenin, çevresel ve mesleki faktörlerin etkisinden kaçınmanın, erken
teşhisin, sağlık sistemini geliştirmenin, tedaviye ulaşımda eşitsizliğin
ortadan kaldırılması ve kanser taramalarının artırılmasının kansere yakalanma
ve ölüm riskini düşürmede önemli olduğuna vurgu yapıldı.
Kaynak: AA