Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Doç. Dr. İlke Beyitler çocuklarda idrar yolu enfeksiyonlarının ihmal edilmemesi
uyarısı yaparak, "İleride büyük sorunlara yol açabilir" dedi.
Beyitler ayrıca, kız çocuklarında yüzde 3 oranında görülen idrar yolu
enfeksiyonlarının erkek çocuklarında yüzde 1 oranında görüldüğünü belirtti.
Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. İlke Beyitler, çocuklarda görülen idrar yolu
enfeksiyonlarının zamanında tespit edilerek gerekli tedavinin yapılması
gerektiğini belirterek "ihmale yer yok" dedi. Muhtemel ihmallerin
gelecekte böbrek yetmezliği, hipertansiyon ve gebelik problemleri gibi riskli
durumlara neden olabileceği uyarısında bulunan Doç. Dr. Beyitler, bol su
tüketilerek, yeterli sıklıkta ve miktarda idrar yapılarak bu durumun önüne
geçilebileceğini ifade etti.
İdrar yolu enfeksiyonlarının birçok nedene bağlı olarak
geliştiği bilgisini de paylaşan Doç. Dr. Beyitler, bu durumdan korunmanın
çeşitli yollarına değindi. Geç tanı konulması durumunda tedavi edilemeyen
çocukların gelecekte böbrek yetmezliği, hipertansiyon ve gebelik problemleri
gibi riskli durumlarla karşılaşılabildiğini anlatan Doç. Dr. Beyitler, bu
nedenle söz konusu rahatsızlığın teşhis edilmesi ve zamanında doğru tedavi
yöntemi ile takip edilmesinin çok önemli olduğuna vurgu yaptı.
"Tedavisi kolay ama ihmal
ediliyor"
Çocuklarda en sık görülen enfeksiyonların başında gelen idrar yolları
enfeksiyonlarının, özellikle küçük yaştaki çocuklar için risk oluşturduğunu
kaydeden Doç. Dr. Beyitler, bu durumun henüz gelişmekte olan böbrekler için
tehlikeli sonuçlar oluşturabiliceğini ifade etti. Beyitler, "Tedavisi kolay
olmasına rağmen çoğu kişi tarafından ihmal edilen bu rahatsızlık, çocuklarda
ileride daha büyük sorunlara yer açabilir" dedi.
İdrar yolu enfeksiyonlarının oluşmasına neden olan etkenlere
de değinen Beyitler, şöyle devam etti: "Küçük çocuklardaki tuvalet eğitimi
zorlu ve uzun bir süreç. Bu süre içerisinde anne babaların ciddi bir mesai
harcamaları gerekiyor. Yuva ya da anaokulu çağındaki çocuklar birçok nedenle
tuvalete gitmeye çekiniyor ve idrarını tutuyor. Bu da başlı başına idrar yolu
enfeksiyonlarına yol açan bir sebep. İdrarın mesanede uzun süre kalması, orada
hastalık yapan bakterilerin artmasına ve böylece koruyucu hücrelerin bozularak
idrar yolu enfeksiyonu oluşmasına yol açıyor. En sık görülen belirtileri ise
kabızlık, iştahsızlık, bulantı, kusma, kilo alamama şikayetleri oluyor."
İdrar yolu enfeksiyonlarına ilişkin belirtilerin okul öncesi
çocuklar tarafından dile getirilemediğini de hatırlatan Doç. Dr. İlke Beyitler,
bunun ilk etapta anne ve babalar tarafından tespit edildiğini söyledi.
Enfeksiyona dair bulgulara değinen Beyitler, küçük çocuklarda bu durumun
"çocukların idrarını kesik kesik yapması, huzursuzluk ve ateşlenme"
ile kendini gösterdiğini kaydetti. Okul çağındaki çocukların ise kendini ifade
edebildiği için "sırt ya da bel ağrısı, idrar yaparken canının
acıması" gibi ifadelerle bunu anlatabildiğine vurgu yaptı.
Son dönemlerde sık karşılaşılan bir durum haline gelen idrar
yolu enfeksiyonunun, ilk bir yaşa kadar erkek çocuklarında sık görüldüğünü
anlatan Doç. Dr. Beyitler, kız çocuklarında ise bu sorunun bir yaşından sonra
daha yaygın olarak ortaya çıktığını söyledi.
"Bol su tüketilmeli"
İdrar yolu enfeksiyonlarının birçok nedene bağlı olarak geliştiği bilgisini de
paylaşan Doç. Dr. Beyitler, korunmanın yollarına da değindi. Bu enfeksiyonlarla
mücadelede en önemli ve faydalı direnç mekanizmasının "yeterli sıklıkta,
yeterli miktarda idrar yapılması ile bol su tüketilmesi" olduğuna söyleyen
Doç. Dr. Beyitler, enfeksiyonların bazı nedenlerini ise şöyle sıraladı:
"Genital bölgenin çok sık olarak sabun veya şampuanlı suyla yıkanması,
mesanenin yetersiz boşalması, böbrek taşı hastalığı, sünnetsiz olma ve mesane
dissinerjisi gibi nedenler enfeksiyona sebep olabiliyor. Ancak genel olarak bu
enfeksiyon, bağırsak bakterilerinin idrar yoluna ulaşmasıyla meydana geliyor.
Kız çocuklarında yüzde 3 oranında görülen idrar yolu enfeksiyonları erkek
çocuklarında yüzde 1 oranında görülüyor. Bunun nedeni, mesaneye ilerleyen
bakterilerin kız çocuklarda mesaneye daha hızlı ulaşabilmesi. Gereksiz
antibiyotik kullanımı, kötü hijyen gibi faktörler de genital bölgenin doğal
ortamını bozuyor. Böylece çocukların idrar yolu enfeksiyonundan korunmada
direnci azalıyor."
İdrar yolu enfeksiyonunun önüne geçebilmek için, yeterli
sıvı alımının sağlanması ve sık aralıklarla idrar kesesinin boşaltılması
gerektiğini anımsatan Doç. Dr. Beyitler, hijyen alışkanlıklarının gözden
geçirilmesinden, kıyafetler kullanımına kadar birçok önemli ayrıntılar da
paylaştı.
"Çocuklara daha bol ve rahat
kıyafetler giydirin"
"İdrar yolu enfeksiyonuna dur diyebilmek ve önüne geçebilmek için, yeterli
sıvı alımının sağlanması, sık aralıklarla idrar kesesinin boşaltılması,
kabızlığın önlenmesi, varsa işeme bozukluğunun düzeltilmesi ve hijyen
alışkanlıklarının gözden geçirilmesi gerekiyor" diyen Yakın Doğu Üniversitesi
Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. İlke Beyitler,
"Genital bölgenin sabun veya şampuanla değil sadece suyla yıkanması, kız
çocuklarda genital bölgenin önden arkaya doğru silinmesi ve banyo süresinin çok
uzatılmaması gerekiyor. Tüm bunlara ek olarak dar pantolon, tayt veya külotlu
çorap giyilmesi pek tercih edilmemelidir. Bunların yerine çocuklara daha bol
pantolon ve rahat kıyafetler giydirilmelidir. Kilosu fazla olan çocuklarda
genital bölgenin kuru kalması zor oluyor. Bu yüzden kişiye özel, sağlıklı
kilo vermelerine yönelik bir beslenme ve spor programı uygulanmalı, deniz ya da
havuzda uzun süre kalınmamalı çıktıktan sonra ise kuru mayo giyilmesi yine
dikkat edilmesi gereken unsurlar arasında yer alıyor" ifadesini
kullanıyor.
Nasıl tedavi edilir
İdrar yolu enfeksiyonunun normal şartlarda 5-10 gün süre içerisinde uygun
antibiyotikle tedavi edilebildiğini anlatan Doç. Dr. Beyitler, buna karşın daha
ciddi enfeksiyonlarda tedavi süresinin 14 güne kadar uzayabileceğini söyledi.
Enfeksiyonun şiddetine göre antibiyotiklerin damar yolu ile veya enjeksiyon
yapılarak uygulanmasının da gerekebileceği bilgisini veren Doç. Dr. Beyitler,
"Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonu tedavisinin yanı sıra riskli hastaların
belirli görüntüleme yöntemleri ile incelenmesi ve yeni enfeksiyon gelişiminin
önlenmesi için oldukça önemlidir. Bu amaçla en sık kullanılan yöntem ise üriner
sistem ultrasonografisidir" dedi.